پیوند کلیه اصفهان

پیوند کلیه چیست؟

پیوند کلیه  عبارت است از کارگذاری کلیهٔ انسان از شخصی به شخص دیگر. یک پیوند موفق می‌تواند عمر فرد دریافت‌کننده را طولانی کند و کیفیت زندگی را بسیار بهبود ببخشد. بیمار از محدودیت‌های دیالیز و از تظاهرات برگشت‌پذیر اورمی خلاص می‌شود. نزدیک به ۹۰٪ از تمام بیماران در حالی پیوند کلیه را دریافت می‌کنند که کلیه‌های خودشان نیز سر جایشان قرار دارند.

انجام پیوند

معاینه و ارزیابی

 پزشک معاینه بالینی کاملی را انجام می‌دهد، سابقه پزشکی بیمار را بررسی می‌کند و برای اطمینان از سلامت عمومی بیمار آزمایش‌های و عکس‌برداری‌هایی را تجویز می‌کند. در مجموع هر آن چیزی که احتمال اثر گذاشتن بر پیوند را داشته باشد، به دقت بررسی می‌شود. مرحله ارزیابی پیوند کلیه بسیار جامع است و متخصصین به کمک بیمار اطلاعات کافی کسب می‌کنند تا مطمئن شوند که مشکلی برای پیوند کلیه وجود ندارد. در این بین بیمار می‌تواند با انجام سریع آزمایش‌ها و در تماس بودن با تیم پیوند روند درمان را شتاب بخشد. اگر به شما گفته شد که پیوند کلیه درمان مناسبی برایتان نیست، دلیل آن را جویا شوید و به مراکز دیگر نیز مراجعه کنید. به علاوه ممکن است در آینده شرایط لازم را برای انجام جراحی پیوند به دست بیاورید. به خاطر داشته باشید که فعال بودن و مراقبت از خود بهترین روش برای حفظ سلامتی است.  اگر یکی از آشنایان تمایل به اهدای کلیه دارد، آن فرد باید تحت غربالگری قرار گیرد تا از سازگاری کلیه‌ها و سالم بودن آنها اطمینان حاصل شود. اگر پزشک پس از تمام این آزمایش‌ها و بررسی‌ها تشخیص دهد که گیرنده شرایط دریافت کلیه را دارد، در مرحله بعد باید کلیه مناسب پیدا شود.

منابع کلیه

اهدا کنندگان زنده

• افرادی که با بیمار رابطهٔ فامیلی ندارند.
• خویشاوندان بیمار: اگر فرد دهنده از اقوام درجهٔ یک (خواهر، برادر یا والدین) باشد احتمال پذیرش پیوند بیشتر است اما در بعضی موارد خویشاوندان دورتر نیز پذیرفته می‌شوند.^[۵]

اهداکنندگان مرحوم

افرادی که دچار مرگ مغزی شده‌اند در صورتی که آزمایش‌هایشان با فرد گیرنده مطابق باشد با رضایت خانوادهٔ فرد می‌توان عضو او را اهدا کرد. وظیفهٔ تیم بیهوشی در قبال این افراد حفظ راه هوایی و حمایت قلبی-عروقی جهت جلوگیری از هایپوکسی و نکروز بافتی است. اگر قرار است سایر اعضای بیمار همانند کبد او نیز اهدا شوند، برداشت آن‌ها بایستی پیش از برداشت کلیه‌ها صورت پذیرد

سازگاری

برای انجام پیوند فرد دهنده و گیرنده باید آزمایش‌هایی جهت ارزیابی تطبیق فاکتورهای خونی و آنتی ژنی انجام دهند. ۳ نوع آزمایش باید با هم تطابق داشته باشند:

• تطابق گروه‌های خونی: اگر گروه‌ها با هم تفاوت داشته باشند امکان پیوند نیست.
• تعیین میزان تطابق آنتی‌ژنهای HLA است: مهم‌ترین آنتی ژنهای دخیل در روند پیوند کمپلکسی موسوم به HLA است. درصد موفقیت در بین دوقلوها بیش از ۹۰٪ گزارش شده‌است که این موضوع را می‌توان به دلیل تشابه زیاد بین همین آنتی‌ژنها دانست.
• تطابق کراس مچ خون

چگونگی انجام جراحی پیوند کلیه

احتمالاً متعجب خواهید شد اگر بدانید که کلیه‌های خود بیمار معمولاً از بدن خارج نمی‌شود. جراح کلیه‌ها را در بدن باقی می‌گذارد، مگر آن که بنا به دلایل پزشکی لازم باشد که کلیه‌ها درآورده شود. کلیه اهدایی در پایین شکم یعنی در محلی قرار داده می‌شود که در آنجا می‌توان بهترین اتصال را بین کلیه پیوندی و رگ‌های خونی و مثانه برقرار کرد. قرار دادن کلیه جدید در شکم انجام درمان‌های آتی احتمالی را راحت‌تر می‌کند. جراحی پیوند کلیه حدود چهار ساعت طول می‌کشد. بیمار پس از جراحی پیوند کلیه درد دارد، اما بهتر است پس از حدود یک روز از تخت پایین بیاید. بیمار معمولاً پس از یک هفته بستری شدن مرخص می‌شود. اگر کلیه از اهدا کننده زنده گرفته شده باشد، فعالیت خود را به سرعت شروع خواهد کرد. اما کلیه گرفته شده از اهدا کننده متوفی اندکی دیرتر، دو تا چهار هفته بعد از جراحی پیوند کلیه یا حتی بیشتر، شروع به فعالیت می‌کند؛ بیمار در این شرایط باید تا زمان شروع به کار کلیه تحت دیالیز قرار بگیرد. جراح داروهای لازم پس از جراحی پیوند کلیه را تجویز می‌کند و روش مصرف و عوارض جانبی آنها را به بیمار اطلاع می‌دهد. اگر دیالیز ضروری باشد، بیمار پرهیزهای غذایی کمتری خواهد داشت؛ این کاهش محدودیت‌ها یکی از مزایای پیوند کلیه است.

پس از پیوند کلیه

مهم‌ترین مرحله پیوند کلیه پس از مرخص شدن بیمار شروع می‌شود؛ بیمار برای موفقیت آمیز بودن پیوند باید به طور مرتب، به ویژه ظرف یک سال نخست چک آپ شود. در ابتدا لازم است که چند بار در هفته آزمایش خون انجام شود. پس از مدتی چک آپ‌ها کمتر می‌شود، اما هنوز ادامه دارد تا پزشک از عملکرد مناسب کلیه بیمار و مقدار به اندازه داروی ضد پس زدن پیوند در بدن مطمئن شود.

نقاط ضعف

یکی از نقاط ضعف دریافت کلیه از اهدا کننده زنده این است که فرد سالمی باید تحت عمل جراحی قرار بگیرد و یک کلیه خود را از دست بدهد. اهدا کننده باید مدتی پس از عمل استراحت کند، مرخصی بگیرد و انجام بسیاری از فعالیت‌ها را متوقف کند. البته در سال‌های اخیر پیشرفت‌هایی موسوم به جراحی لاپاراسکوپی یا جراحی با حداقل تهاجم حاصل شده است که این امکان را برای جراح فراهم می‌آورد تا جراحی پیوند کلیه را با ایجاد برش‌های بسیار کوچک انجام دهد. به این ترتیب مدت زمان بستری شدن و دوران بهبود کاهش می‌یابد، بیمار درد کمتری تحمل می‌کند و سریع‌تر می‌تواند فعالیت‌های روزمره خود را دنبال کند. اهدا کننده زنده غالباً به دلیل ازخود گذشتگی خود و اهدا زندگی به بیمار دردمند روحیه بالایی دارد.

سوالات رایج

آیا جراحی پیوند کلیه بر روی بیماران مسن یا مبتلا به بیماری نیز انجام می‌شود؟

پیوند کلیه‌ای که بر روی بیماران مسن یا مبتلا به عارضه‌هایی چون دیابت انجام می‌شود، در بسیاری از موارد موفقیت‌آمیز است. البته معاینه و ارزیابی دقیقی باید برای آگاهی از عوارض احتمالی و نحوه مدیریت آنها انجام شود. پزشک توصیه‌هایی به بیمار می‌کند تا احتمال بروز عوارض را کاهش و احتمال موفقیت پیوند را افزایش دهد. برای مثال از بیمار خواسته می‌شود وزن خود را کاهش دهد یا سیگار را ترک کند. در صورت ابتلا به دیابت می‌توان پیوند پانکراس را نیز انجام داد. پزشک مناسب بودن پیوند پانکراس در کنار پیوند کلیه را بررسی می‌کند.

در صورتی که بدن کلیه جدید را پس بزند، چه اتفاقی می‌افتد؟

یکی از مهم‌ترین نکاتی که پزشک و بیمار به آن توجه دارند، پس زدن حاد یعنی وضعیتی است که بدن ناگهان سعی می‌کند تا کلیه پیوندی را پس بزند. از آنجایی که این مشکل علائم یا نشانه‌های خاصی ندارد، آزمایش خون باید به طور منظم به منظور بررسی عملکرد کلیه انجام شود. تب کردن، کاهش جریان ادرار، ورم، افزایش وزن و درد کلیه از علائم هشدار دهنده پس زدن کلیه به شمار می‌آید.

چه مدت پس از جراحی پیوند می‌توان در محل کار حاضر شد؟

زمان ازسرگیری فعالیت‌های روزانه به چگونه سپری شدن دوران بهبود، شغل بیمار و ابتلا به دیگر بیماری‌ها یا عارضه‌ها بستگی دارد. بسیاری از بیماران می‌توانند پس از حدود هشت هفته در محل کار حاضر شوند. تیم پیوند کلیه زمان دقیق شروع مجدد فعالیت‌ها را اعلام می‌کند.

آیا پیوند کلیه بر زندگی جنسی تاثیر می‌گذارد؟

آن دسته از افرادی که به دلیل بیماری‌های کلیه روابط جنسی رضایت بخشی نداشته‌اند، پس از پشت سر گذاشتن دوران بهبود جراحی پیوند بهبود قابل توجهی را در زندگی جنسی خود حس می‌کنند. به علاوه باروری (توانایی فرزندآوری) نیز معمولاً پس از پیوند کلیه افزایش می‌یابد. بسیاری از مردان و زنانی که پیوند کلیه انجام داده‌اند، بعدها لذت داشتن فرزندانی سالم را نیز تجربه کرده‌اند. درهر حال اگر قصد دارید به اعضا خانواده خود اضافه کنید، بهتر است در این زمینه با پزشک مشورت کنید. پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های مقاربتی جنسی (STDs) پس از پیوند کلیه بسیار مهم است.